Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Trồng Và Chăm Sóc Dưa Bở Quả Tròn

 

Dưa bở quả tròn là giống dưa truyền thống của Việt Nam, thường có quả hình cầu hoặc hơi bầu dục, vỏ ngoài nhám hoặc có lưới, ruột màu trắng ngà hoặc vàng, vị ngọt thanh và hương thơm đặc trưng. Đây là loại cây dễ trồng, thời gian sinh trưởng ngắn, phù hợp với khí hậu nhiệt đới gió mùa. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách trồng và chăm sóc dưa bở quả tròn để đạt năng suất cao, trái to và chất lượng tốt.


1. Giới thiệu về dưa bở quả tròn

  • Tên gọi khác: Dưa lê bở, dưa nứt, dưa hường (tùy vùng miền).
  • Đặc điểm sinh học:

2. Thời vụ trồng

Dưa bở có thể trồng quanh năm nhưng thời điểm lý tưởng nhất là:

  • Vụ xuân hè: Gieo từ tháng 1 – 3, thu hoạch tháng 4 – 6.
  • Vụ thu đông: Gieo từ tháng 8 – 9, thu hoạch tháng 11 – 12.

Lưu ý: Không trồng vào thời điểm mưa kéo dài vì dễ gây úng và thối rễ.


3. Chuẩn bị đất và làm luống

3.1. Chọn đất

  • Dưa bở ưa đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt.
  • Đất cát pha, đất thịt nhẹ hoặc đất phù sa ven sông là thích hợp nhất.

3.2. Làm đất

  • Làm sạch cỏ, bón vôi (20 – 30kg/sào) trước khi trồng 10 – 15 ngày để xử lý mầm bệnh.
  • Cày bừa kỹ, phơi ải đất 5 – 7 ngày để diệt nấm bệnh và côn trùng.
  • Lên luống cao 20 – 25cm, rộng 1.2 – 1.5m, rãnh rộng 30 – 40cm.

4. Gieo hạt và ươm cây

4.1. Xử lý hạt giống

  • Ngâm hạt trong nước ấm (2 sôi + 3 lạnh, khoảng 50°C) từ 4 – 6 giờ.
  • Vớt ra, ủ trong khăn ẩm 1 – 2 ngày đến khi nứt nanh (ra rễ) thì đem gieo.

4.2. Gieo hạt

  • Có thể gieo trực tiếp hoặc gieo vào bầu ươm.
  • Nếu gieo bầu: dùng đất trộn với phân hữu cơ ủ hoai + tro trấu + trấu sống (tỉ lệ 5:3:2).
  • Mỗi bầu gieo 1 hạt, đặt nơi mát, tưới nhẹ mỗi ngày.
  • Sau 7 – 10 ngày khi cây có 2 – 3 lá thật thì đem trồng ra ruộng.

5. Mật độ và khoảng cách trồng

  • Mỗi hốc trồng 1 cây.
  • Khoảng cách giữa các hốc: 40 – 50cm.
  • Hàng cách hàng: 1.2 – 1.5m.
  • Mật độ trung bình: 800 – 1000 cây/sào (360m²).

6. Kỹ thuật chăm sóc

6.1. Tưới nước

  • Giai đoạn cây con: tưới 1 lần/ngày vào sáng sớm hoặc chiều mát.
  • Giai đoạn ra hoa và đậu quả: tưới đẫm 2 – 3 ngày/lần.
  • Ngừng tưới 7 – 10 ngày trước thu hoạch để quả ngọt và không bị nhạt.

6.2. Bón phân

Lượng phân bón cho 1 sào (360m²):

  • Phân chuồng hoai mục: 500 – 700kg
  • Đạm urê: 5 – 6kg
  • Lân super: 10 – 12kg
  • Kali clorua: 5 – 6kg

Cách bón:

  • Bón lót (trước khi trồng): Toàn bộ phân chuồng + 2/3 lân + 1/3 kali.
  • Bón thúc lần 1 (7 – 10 ngày sau trồng): 1/3 đạm + phần lân còn lại.
  • Bón thúc lần 2 (khi cây leo mạnh): 1/3 đạm + 1/3 kali.
  • Bón thúc lần 3 (khi có quả): phần đạm và kali còn lại.

Lưu ý: Sau mỗi lần bón cần tưới đẫm nước, xới nhẹ để cây hấp thu tốt.


6.3. Làm giàn hoặc để bò tự nhiên

  • Dưa bở có thể bò trên mặt đất hoặc làm giàn chữ A, chữ X hoặc hàng đôi.
  • Nếu làm giàn: giúp thông thoáng, hạn chế sâu bệnh, quả sạch đẹp.
  • Nếu để bò đất: nên trải rơm khô hoặc bạt nông nghiệp để giữ quả không bị thối.

6.4. Tỉa nhánh, tạo tán

  • Sau khi cây ra 4 – 5 lá thật thì tiến hành ngắt đọt thân chính để cây phát triển nhánh cấp 1.
  • Trên mỗi cây giữ lại 2 – 3 nhánh khỏe, các nhánh yếu thì tỉa bỏ.
  • Khi cây ra hoa, chỉ để 1 – 2 quả/cành để tập trung dinh dưỡng giúp quả to, ngọt.

6.5. Thụ phấn bổ sung

  • Dưa bở là cây thụ phấn chéo nhờ côn trùng, nhưng vào ngày âm u/mưa gió nên thụ phấn bằng tay:
    • Sáng sớm (6h – 9h), ngắt hoa đực, chạm nhẹ vào nhụy cái.
    • Có thể dùng bông gòn để quét phấn hoa.

7. Phòng trừ sâu bệnh

Dưa bở dễ bị sâu bệnh nếu không chăm sóc đúng cách. Cần theo dõi thường xuyên để xử lý kịp thời.

7.1. Sâu hại thường gặp

  • Sâu xanh, sâu đục thân: ăn lá, làm cây kém phát triển.
  • Bọ trĩ: chích hút nhựa non, làm xoăn lá.
  • Ruồi đục quả: đẻ trứng vào quả, làm quả thối, rụng.

Biện pháp:

  • Dùng thuốc sinh học như Radiant, Abamectin theo khuyến cáo.
  • Dùng bẫy vàng dính để bắt bọ trĩ, bẫy pheromone để bẫy ruồi.

7.2. Bệnh hại

  • Bệnh sương mai, phấn trắng: gây đốm trắng/mốc lá, khô héo.
  • Thối gốc, chết rũ: do nấm hoặc vi khuẩn trong đất gây ra.
  • Bệnh đốm lá, thối quả: thường xuất hiện khi mưa nhiều, ẩm độ cao.

Biện pháp:

  • Trồng luân canh, không trồng liên tục nhiều vụ trên cùng một đất.
  • Sử dụng thuốc gốc đồng, Ridomil Gold, Mancozeb khi phát hiện bệnh.
  • Tưới vừa phải, tránh để ẩm ướt kéo dài.

8. Thu hoạch và bảo quản

  • Dưa bở cho thu hoạch sau 60 – 70 ngày sau gieo, tùy giống và thời tiết.
  • Dấu hiệu nhận biết quả chín:
    • Quả có mùi thơm nhẹ.
    • Vỏ ngả vàng, có vết nứt chân chim hoặc vết rạn nhẹ quanh cuống.
    • Gõ nhẹ có tiếng đục.

Lưu ý:

  • Thu hái lúc sáng sớm hoặc chiều mát.
  • Không nên tưới nước trước 2 – 3 ngày thu hoạch để quả ngọt và ít nứt.
  • Bảo quản nơi mát mẻ, tránh ánh nắng trực tiếp, có thể để được 5 – 7 ngày.

9. Một số lưu ý để trồng dưa bở thành công

  • Luôn chọn giống chất lượng, có tỷ lệ nảy mầm cao.
  • Không trồng dày quá sẽ khiến cây thiếu nắng, dễ bị bệnh.
  • Chú trọng khâu bón phân hữu cơ, bón cân đối để dưa thơm ngọt.
  • Thường xuyên kiểm tra cây để phát hiện sâu bệnh sớm.
  • Hạn chế dùng thuốc hóa học giai đoạn sắp thu hoạch.

Kết luận

Dưa bở quả tròn là giống cây dễ trồng, ít tốn công, lại có giá trị dinh dưỡng cao và hương vị thơm ngon đặc trưng. Nếu áp dụng đúng kỹ thuật từ khâu chọn giống, làm đất, chăm sóc đến phòng trừ sâu bệnh và thu hoạch, bạn hoàn toàn có thể đạt năng suất cao và chất lượng quả vượt trội. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có vụ mùa bội thu và những trái dưa thơm ngọt đúng chuẩn quê nhà.

 

 

BÀI VIẾT LIÊN QUAN