Dưa chuột (hay còn gọi là dưa leo) là một trong những loại rau quả được ưa chuộng nhất trong bữa ăn gia đình Việt Nam. Với hương vị mát lành, giòn ngọt và dễ trồng, dưa chuột có thể thích nghi với nhiều vùng khí hậu khác nhau. Tuy nhiên, để có một vụ dưa bội thu, trái đẹp, ít sâu bệnh, bạn cần nắm rõ kỹ thuật trồng và chăm sóc. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách trồng và chăm sóc dưa chuột từ A-Z.
1. Chuẩn Bị Trước Khi Trồng Dưa Chuột
1.1. Chọn giống dưa chuột
Giống dưa chuột quyết định rất lớn đến năng suất và chất lượng trái. Một số giống phổ biến hiện nay gồm:
- Dưa chuột lai F1: Sinh trưởng mạnh, chống chịu sâu bệnh tốt, cho quả đều và đẹp.
- Dưa chuột truyền thống: Quả có hương vị thơm ngon hơn nhưng năng suất thấp hơn.
Bạn nên chọn giống phù hợp với mục đích (ăn sống, muối chua, xuất khẩu...) và điều kiện khí hậu địa phương.
Địa chỉ bán hạt giống cho bạn tham khảo
https://shopee.vn/product/27317075/26267129639/
https://dailyhatgiongcaytrong.com/
1.2. Thời vụ trồng
- Miền Bắc: Vụ đông xuân (tháng 10 – tháng 1), vụ hè thu (tháng 2 – tháng 4).
- Miền Nam: Có thể trồng quanh năm, nhưng mùa khô (tháng 11 – tháng 4) dưa chuột phát triển tốt nhất.
1.3. Chuẩn bị đất trồng
- Chọn đất: Đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt, pH từ 5,5 – 6,8.
- Làm đất: Cày bừa kỹ, làm luống cao 20–30cm, mặt luống rộng 1,2–1,5m.
- Bón lót: Phân chuồng hoai mục (15–20 tấn/ha), vôi bột (30–40kg/ha) để khử trùng đất.
1.4. Chuẩn bị hạt giống
- Ngâm hạt trong nước ấm (2 sôi + 3 lạnh) khoảng 4–6 giờ.
- Ủ hạt bằng khăn ẩm từ 24–36 giờ cho nứt nanh rồi đem gieo.
2. Kỹ Thuật Gieo Trồng Dưa Chuột
2.1. Gieo hạt
Có 2 cách gieo:
- Gieo thẳng: Gieo trực tiếp hạt xuống đất.
- Gieo bầu: Ươm hạt trong bầu đất nhỏ rồi đem trồng khi cây con cao 10–15cm.
Khoảng cách trồng: 30–40cm/cây, 1–1,2m/hàng.
2.2. Cắm giàn cho dưa chuột
Khi cây cao 30–40cm, cần làm giàn để cây leo:
- Giàn chữ A hoặc giàn chữ X bằng tre, nứa chắc chắn.
- Căng thêm dây nylon hoặc lưới cho dưa leo dễ dàng.
Làm giàn giúp quả không tiếp xúc đất, giảm sâu bệnh và trái thẳng đẹp hơn.
3. Chăm Sóc Dưa Chuột Đúng Cách
3.1. Tưới nước
- Giai đoạn nảy mầm: Tưới nhẹ nhàng giữ ẩm.
- Giai đoạn phát triển thân lá: Tăng lượng nước tưới, 1–2 lần/ngày.
- Giai đoạn ra hoa đậu trái: Cung cấp đủ nước nhưng tránh ngập úng.
Tốt nhất nên tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát.
3.2. Bón phân
Bón phân định kỳ, chia thành nhiều đợt:
- Bón thúc lần 1 (khi cây có 2–3 lá thật): Phân đạm, phân lân.
- Bón thúc lần 2 (khi cây leo giàn): Phân NPK (16-16-8 hoặc 20-20-15).
- Bón thúc lần 3 (khi cây bắt đầu ra hoa): Bổ sung kali nhiều hơn để quả đẹp.
Lượng bón tham khảo cho 1 ha:
- Phân đạm urê: 100–120kg
- Phân lân super: 200kg
- Phân kali clorua: 80–100kg
Có thể kết hợp phun phân bón lá (như Atonik, Komix) để kích thích sinh trưởng.
3.3. Tỉa nhánh, đốn cành
- Khi cây cao 50–60cm, tiến hành tỉa bỏ những nhánh yếu, cành mọc thấp dưới 20cm.
- Tập trung dưỡng thân chính leo giàn khỏe mạnh.
3.4. Thụ phấn cho hoa
Dưa chuột có cả hoa đực và hoa cái. Nếu điều kiện tự nhiên không thuận lợi (mưa nhiều, ít ong bướm), bạn có thể thụ phấn thủ công bằng cách:
- Dùng bông tăm quét nhẹ phấn từ hoa đực sang nhụy hoa cái vào sáng sớm.
3.5. Phòng trừ sâu bệnh
Dưa chuột dễ mắc các bệnh:
- Sâu ăn lá, sâu đục thân: Dùng thuốc sinh học như Abamectin.
- Bệnh phấn trắng, sương mai: Phun thuốc gốc Copper hoặc Mancozeb.
- Bệnh héo rũ do vi khuẩn: Xử lý đất tốt, luân canh cây trồng khác.
Ưu tiên biện pháp sinh học và luân canh cây trồng để hạn chế thuốc hóa học.
4. Thu Hoạch Dưa Chuột
- Sau 35–45 ngày trồng, dưa bắt đầu cho thu hoạch.
- Tiêu chuẩn thu hái: Quả vừa đủ độ dài (15–20cm tùy giống), màu xanh bóng, không bị vàng đầu hay méo mó.
- Cách thu: Dùng kéo cắt nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương thân và nhánh.
- Tần suất thu: 1–2 ngày/lần để kích thích cây ra thêm quả.
Dưa chuột thu hoạch đúng thời điểm sẽ giòn ngọt, nhiều nước và dễ tiêu thụ.
5. Một Số Lưu Ý Khi Trồng Dưa Chuột
- Không để cây thiếu nước trong giai đoạn ra hoa, đậu trái.
- Giữ vệ sinh vườn: Dọn sạch lá già, quả thối để hạn chế sâu bệnh.
- Luân canh cây trồng sau mỗi vụ dưa chuột để cải tạo đất và tránh mầm bệnh lưu tồn.
- Bón phân cân đối: Tránh lạm dụng đạm vì sẽ khiến cây xanh tốt nhưng ít ra hoa, khó đậu trái.
6. Mẹo Trồng Dưa Chuột Năng Suất Cao
- Trồng xen canh với cây họ đậu như đậu bắp, đậu xanh để tăng sinh khối và hạn chế sâu bệnh tự nhiên.
- Sử dụng phân hữu cơ vi sinh giúp đất tơi xốp, tăng độ màu mỡ lâu dài.
- Bổ sung phân trùn quế hoặc chế phẩm EM để cải tạo hệ vi sinh vật đất.
- Chọn giống chịu nhiệt nếu trồng vào mùa hè.
Kết luận:
Việc trồng và chăm sóc dưa chuột không quá khó nếu bạn nắm vững kỹ thuật từ khâu chọn giống, làm đất đến chăm sóc và phòng bệnh. Với sự tỉ mỉ và kiên trì, bạn hoàn toàn có thể tự tay trồng được những luống dưa chuột xanh tốt, quả to đẹp, phục vụ gia đình hoặc kinh doanh với hiệu quả kinh tế cao.
Kết nối với chúng tôi